Kortizol Nedir, Düşüklüğü ve Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

İnsan vücudunda işleyişi etkileyen farklı hormonlar mevcuttur. Bunlardan biri de kortizol hormunudur. Kortizol hormonu, vücuttaki işleyişe doğrudan etki eden bir tür steroid hormonudur. Peki kortizol nedir? Kortizol düşüklüğü ve yüksekliği ne anlama gelir? Sizler için derledik.

Kortizol Hormonu Nedir?

Kortizol vücutta üretildikten sonra vücudun her noktasına adım adım taşınır.. İnsan vücudunun neredeyse her hücresinde kortizol için reseptörler mevcuttur. Bu sebeple kortizol etki ettiği hücrelere göre pek çok farklı eylemi tetikleyebilir.

Kortizolun tetiklediği etkiler:

• Hafıza oluşumunu  etkiler
• Tuz ve su dengesini sağlamayı kolaylaştırır
• Vücut ritmini düzenler
• Kan basıncını etkiler
• Fetüs gelişimine yardımcı olur
• Vücudun kan şekeri seviyelerini kontrol eder
• Doğum sürecinde yer alan pek çok durumu etkiler

Kortizol bir nevi biyolojik alarm sistemidir. İnsan vücudunun ana stres hormonu kortizol olarak isimlendirilir. Bu hormon motivasyon, ruh hali ve korkuları kontrol etmeye uzanan geniş bir yelpazede beynin farklı bölümleriyle birlikte çalışır. İnsan vücudu, bir kriz anında "Savaş ya da kaç" içgüdüsüne göre programlıdır. Vücut buna uygun şekilde davransa da kortizol vücutta hayati görevler üzerinde de yönetici güce sahiptir:

• Enflamasyonu azaltmayı sağlar
• Tansiyon dengesini düzenler
• Karbonhidrat, yağ ve protein kullanımını yönetir
• Kan şekerini (glikoz) artırır.
• Uyku/uyanma döngüsü üzerinde etkilidir
• Stresi kaldırabilmek adına enerjiyi artırmaya ve ardından dengeli biçimde azaltmaya yardımcı olur

Kortizol Düşüklüğü ve Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Kortizol düşüklüğü, hipofiz bezindeki ya da adrenal bezdeki bir sorundan kaynaklanabilir. Kortizol düşüklüğü belirtileri çok aşamalı gelişebilir. Bu belirtiler şöyle sıralanabilir:

• Yorgunluk
• Kilo kaybı
• Baş dönmesi
• Kas güçsüzlüğü
• Ruh hali değişiklikleri
• Cildin bazı bölgelerinde kararma

Kortizol yüksekliği, çok fazla kortizol hormonu üretiminden kaynaklanır. Kortizol yüksekliği belirtileri şöyle sıralanabilir:

• Yüksek tansiyon
• Yuvarlak ve kızarık bir yüz
• İnce kol ve bacakların aksine yüz, göğüs ve karında belirgin kilo artışı
• Osteoporoz
• Cilt değişiklikleri (mor çatlaklar ve morluklar)
• Sık idrara çıkma
• Artan susuzluk hissi
• Cinsel dürtü eksikliği